هدف از انجام این تحقیق ارزیابی ریسک های محیط زیستی سد البرز بر روی رودخانه بابلرود واقع در شهرستان بابل، با استفاده از روش های تصمیم گیری چند شاخصه بود. ابتدا به شناسایی محیط زیست محدوده مورد مطالعه پرداخته شد و سپس لیستی از ریسک های محیط زیستی شناسایی شده، در مرحله ساخت و بهره برداری تهیه و در قالب پرسشنامه در اختیار کارشناسان محیط زیست و آشنا با حوضه سد البرز قرار داده شد. ریسک های محیط زیستی براساس سه شاخص شدت وقوع، احتمال وقوع و اهمیت ریسک، طبق طیف امتیازدهی لیکرت توسط کارشناسان امتیازدهی گردید، سپس با استفاده از روش میانگین وزنی مرتب شده (OWA) رتبه بندی ریسک های محیط زیستی انجام شد. مهمترین ریسک های سد البرز در مرحله ساخت: وقتی تصمیم­گیرنده ریسک­گریز است به­ترتیب: تخریب جنگل در محدوده سد با امتیاز 048/0، جا­به­جایی ساکنان مخزن سد با امتیاز 047/0 و وقتی تصمیم­گیرنده ریسک­­پذیر است به­ترتیب: تخریب جنگل در محدوده سد با امتیاز 051/0، جا­به­جایی ساکنان مخزن سد با امتیاز 050/0 به دست آمدند. همچنین مهمترین ریسک های سد البرز در مرحله بهره­برداری: وقتی تصمیم­گیرنده ریسک­گریز است به­­ترتیب: لایه­بندی حرارتی مخزن سد با امتیاز 053/0، کاهش خودپالایی رودخانه بابلرود با امتیاز 051/0، همچنین وقتی تصمیم­گیرنده ریسک­پذیر است به­­ترتیب: لایه­بندی حرارتی مخزن سد با امتیاز 057/0، زمین لغزش با امتیاز 056/0 به دست آمدند.

آلایندۀ PM2.5 یکی از معضلات مهم زیست محیطی است که در پی صنعتی شدن و افزایش جمعیت شهرها پدید می آید. اطلاعات دربارۀ وضعیت غلظت آلاینده ها از جمله PM2.5 تأثیر بسزایی در نحوۀ تصمیم گیری مدیران شهری به منظور ارتقای سطح سلامت شهرها دارد. در این پژوهش از روش میانگین وزنی مرتب شده برای تولید پهنه بندی آلایندۀ PM2.5 استفاده شد. به این منظور از لایه های اطلاعاتی هواشناسی شامل سرعت باد، دمای بیشینه، دمای کمینه، دمای میانگین، بارش 24 ساعته و رطوبت و همچنین لایه های شاخص نرمال شدۀ تفاوت پوشش گیاهی (NDVI) و تراکم جاده ای استفاده شد. برای محاسبۀ وزن های مربوط به ترتیب مقادیر به منظور به کارگیری الگوریتم میانگین وزنی مرتب شده از الگوریتم گرادیان کاهشی استفاده شد. برای دستیابی به مقدار بهینۀ وزن ها پارامتر نرخ آموزشی مطلوب به دست آمد. همچنین لایه های اطلاعاتی براساس وزن های به دست آمده طبق رویکرد میانگین وزنی مرتب شده تلفیق شدند. در نهایت برای ارزیابی نتایج به دست آمده از شاخص RMSE استفاده شد. برآورد آلایندۀ PM2.5 برای فصل های تابستان و زمستان به ترتیب کمترین و بیشترین خطا را داشت و مقادیر خطا برای این دو فصل به ترتیب 129/0 و 190/0 بود. ایستگاه اقدسیه در همۀ فصل ها کمترین خطا و ایستگاه های گلبرگ، منطقۀ 11 و شهرری بیشترین خطا را داشتند.

یکی از موضوعات مهم در نظریه عملگرهای میانگین وزنی مرتب شده تعیین وزن های متناظر با هر ورودی به سیستم است. در روش پیشنهادی این مقاله، فرض شده است برحسب اطلاعات موجود، تصمیم گیرنده می داند وزن ها به طور صعودی یا نزولی مرتب شده اند. با توجه به این اطلاعات پیشین و مفهوم آنتروپی یکنوای نوع دوم، مدلی جدید برای تعیین وزن های OWA ارائه شده است. بعضی از ویژگی های مدل پیشنهادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته بعلاوه به طریق ضرایب لاگرانژ روشی مستقیم برای تعیین وزن ها به دست آمده است. مدل معرفی شده حل و وزن های بدست آمده با وزن های حاصل از بعضی مدل های دیگر و همچنین با مدل ماکزیمم آنتروپی یکنوای نوع اول مقایسه شده اند. نتایج نشان می دهند که مدل جدید، از آن جهت که اطلاعات پیشین تصمیم گیرنده در تعیین وزن ها اعمال شده، کاراتر است و وزن های به دست آمده از این مدل با وزن های تولید شده از مدل های مشابه دیگر و همچنین با وزن های حاصل از مدل ماکزیمم آنتروپی نوع اول تمایز معنی داری دارد. در پایان طی یک مطالعه کاربردی اهمیت و کارایی مدل معرفی شده در تصمیم گیری نشان داده شده است.

اهمیت بعد اقتصادی گردشگری، معمولاً بسیاری از مقاصد، بخصوص طبیعی، را در معرض تهدید قرار می دهد. شهرستان فریدونشهر در استان اصفهان، با چشم اندازهای کوهستانی دست نخورده و جاذبه های طبیعی متنوع، از مزیت های نسبی مناسبی برای جذب گردشگر برخوردار است. بکر بودن بسیاری از مناطق آن، ضرورت ورود گردشگر را به طور اصولی و متناسب با درجه طبیعی آن نشان می دهد. در همین راستا، هدف این تحقیق، طبقه بندی شهرستان فریدونشهر بر اساس طبیعی بودن است. برای این هدف، در ابتدا نه شاخص موثر با استفاده از روش فرایند سلسله مراتبی وزن دهی شدند و بعد از رویهم گذاری لایه های رقومی معیارها در محیط نرم افزار ایدریسی، نقشه نهایی در پنج طبقه (از بسیار طبیعی تا توسعه یافته) و بر اساس عملگر میانگین وزنی و تحت شش سناریوی مختلف بدست آمد. نتایج نشان داد که نواحی توسعه یافته در سناریوی سطح ریسک پایین و بدون جبران و نواحی بکر در سناریوی سطح بالای ریسک و بدون جبران، بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده اند و با حرکت از ریسک گریزی به سمت ریسک پذیری، وسعت مناطق طبیعی و نسبتا طبیعی افزایش پیدا می کند. نتایج نشان داد که قسمت اعظم مناطق بکر شهرستان فریدونشهر در بخش های غربی شهرستان به دلیل دوری از جاده های اصلی، حضور بالای حیات وحش و وجود شیب های تند متمرکز شده است.

طرح های توسعه منابع آب از طرفی وابسته به رفتار طبیعت اند و از طرف دیگر متاثر از سیستم های اقتصادی – اجتماعی اند. با توجه به کمبود منابع آب، رشد سریع تقاضا و نیز توزیع ناهمگون منابع آبی در ایران، تامین آب لازم برای تقاضاهای مختلف نیازمند اجرای طرح های انتقال بین حوضه یی آب است. بنابراین استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره در ارزیابی طرح های انتقال آب امری ضروری است. روش های تصمیم گیری چند شاخصه متداول، قابلیت مدل کردن مستقیم و دقیق درجه خوش بینی (ریسک پذیری / ریسک گریزی) تصمیم گیر را ندارند. در واقع مساله اصلی به نحوه ترکیب و تجمیع عملکردهای هر گزینه از دید معیارها بر می گردد. این مساله باعث توجه بیشتر به ساخت عملگرهای تجمیع مناسب شده است. عملگر میانگین وزنی مرتب  (OWA)از قابلیت رفع ایراد یاد شده برخوردار است. در واقع خصوصیت ویژه آن مدل کردن بهتر خصوصیات ذهنی تصمیم گیر است. در این نوشتار بعد از بررسی خصوصیات این عملگر، به قابلیت آن در مقایسه با سایر روش های تصمیم گیری چند معیاره اشاره شده است. به همین منظور، بعد از ساخت یک مدل بهینه سازی غیر خطی، وزن رتبه های این عملگر استخراج شده و با به کار بستن آنها در ویرایش توسعه یافته OWA نسبت به اولویت بندی چهار طرح انتقال به حوضه آبریز زاینده رود اقدام شده است. علاوه بر این، در این مطالعه به عنوان یک نوآوری، با ساخت مدل تحلیل حساسیت برای عملگر تجمیع میانگین وزنی مرتب استقرایی میزان وابستگی هر یک از طرح ها به نظر تصمیم گیر از نظر درجه خوش بینی تعیین شد.